Wanneer u een nieuwe monitor aanschaft zijn er een aantal dingen die worden vernoemd. Eén van de factoren die altijd vernoemd wordt, is of een scherm gebruik maakt van LCD, LED, MiniLED, QLED of het futuristische MicroLED. Maar wat zijn dit en waarom is het belangrijk?
Wanneer u een monitor koopt ziet u in de specificaties welke display technologie er gebruikt is om het scherm te vervaardigen. Meestal ziet u hier (Mini)LED samen met LCD staan, maar inmiddels zijn er ook QLED en OLED schermen op de markt. Wat houden deze termen in en wanneer heeft u wat nodig? Hieronder leest u meer over de verschillende soorten display technologieën.
LCD is de techniek achter de meeste flatscreens en is in algemeen gebruik gekomen toen deze displays de oude beeldbuizen vervingen. LCD-schermen maken gebruik van vloeibare kristallen die tussen twee glasplaten zitten. Deze kristallen laten (met behulp van active matrix-technieken met achtergrondverlichting) verschillende kleuren licht door of blokkeren kleuren juist om het gewenste beeld te tonen. LCD-schermen komen in verschillende vormen, waaronder TN, VA en IPS.
LCD-schermen specificaties
LCD – Twisted Nematic (TN) | LCD – Vertical Allignment (VA) | LCD – In-Plan Switching (IPS) | |
---|---|---|---|
Responstijd bij gebruik | Gemiddeld 10 ms | Gemiddeld 5 ms | Gemiddeld 2 ms |
Gemiddeld stroomverbruik | 40 W | 20 W | 15 W |
Beeldkwaliteit en kijkhoek | Lage kleurwaardes, display moet perfect recht hangen voor ideale kleurvertoning. Bij verandering van de kijkhoek kunnen kleuren zelfs negatief worden getoond. |
Superieur bij zwart/witverhoudingen. Duidelijke verschuiving in kleur en contrast bij andere kijkhoeken. |
Hoge en zeer heldere kleurwaardes. Kijkhoek is superieur en kleurvast tot 178 graden. |
Kans op ingebrande spookbeelden | Zeer weinig kans, enkel mogelijk na extreem lang en intensief gebruik. | Kans dat dit gebeurt na gebruik van meer dan een jaar. | Zeer klein, IPS wordt daardoor ook gebruikt voor touchscreens. |
Aanschafkosten | Relatief laag | Gemiddeld | Duurder |
Doordat LCD-schermen gebruikmaken van vloeibare kristallen die licht doorlaten om bepaalde kleuren te tonen, wordt het beeld beïnvloed door de kijkhoek en lichtval van de backlight. Vandaar dat een LCD-scherm met TN- of VA-technologie donkerder oogt als hij niet goed op uw lengte is afgesteld.
Alle LED-monitoren zijn LCD, maar niet alle LCD-monitoren zijn LED. LCD is de techniek voor het vertonen van kleuren en vormen, LED zorgt voor de achtergrondverlichting. Hoewel er LCD-monitoren zijn die voor hun eigen achtergrondverlichting zorgen, raden wij aan een monitor met LED aan te schaffen. De kleurvertoning is namelijk beter en u kunt de helderheid van de monitor beter aanpassen aan uw specifieke wensen.
LED is de ontwikkeling die het mogelijk maakte flatscreens dunner en lichter te maken. Deze kleine lampjes zitten ingebouwd in de achterkant van het scherm en verspreiden een helder wit licht. In tegenstelling tot LCD-achtergrondverlichting is het bij een full-array backlighting LED-monitor mogelijk dat niet alle lampjes dezelfde hoeveelheid licht uitstralen. Hierdoor wordt een scherm efficiënter gebruikt en worden kleuren levendiger getoond. Door deze techniek van local dimming wordt vooral het zwart/wit contrast duidelijker op een monitor en kunnen schaduweffecten beter worden weergeven. High end professionele monitoren gebruiken daarnaast ook gekleurde LED, in plaats van enkel witte lampjes, voor een nog kleurvaster en contrasterend effect.
In tegenstelling tot LCD-achtergrondverlichte monitoren, heeft LED naast full-array backlighting nog een extra mogelijkheid die vooral wordt benut voor smartphones, laptops en displays die lange tijd aanstaan. Bij full-array backlighting wordt het hele LCD-scherm van achteren verlicht door LED. Bij edge-lit LED-monitoren zitten deze lampjes enkel aan de zijkanten van het scherm gemonteerd, waardoor een monitor wel de lichtinval krijgt die het nodig heeft om kleur en vorm over te brengen, maar het beeld minder helder is dan bij een full-array backlighting. Edge-lit is wel duurzamer op het gebied van materiaal en lager in kosten in stroomverbruik.
De nieuwste ontwikkeling op het gebied van LED achtergrondverlichting is MiniLED. Deze miniscule lampjes kunnen met duizenden in een monitor worden gebouwd, waardoor er veel meer local dimming zones kunnen worden ingesteld tijdens het kijken. Hierdoor verhoogt u het contrast van uw monitor nog verder. Om die reden is deze techniek zeer gewild in monitoren die voor hoge kwaliteit mediavertoningen worden gebruikt.
Zeer geschikt voor:
✔ Video editing
✔ Photo editing
✔ Presenteren
QLED, of Quantom Dot LED, is een techniek die vooral in UltraWide gaming monitoren wordt teruggevonden. QLED-schermen gebruiken blauwe LED-achtergrondverlichting in combinatie met nanotechnologie om dit blauwe licht om te zetten in monochromatisch rood en groen. Hierdoor worden de traditionele rgb-filters en witte backlight vervangen en kan kleur en lichtval vloeiender in elkaar overlopen.
Het nieuwste en dunste scherm op de markt is het OLED-scherm. OLED maakt niet langer gebruik van een Liquid Crystal Display om beelden te tonen maar gebruikt koolstofhoudende verbindingen die het mogelijk maken om elke pixel individueel van licht te voorzien. Hierdoor hebben OLED-schermen een bijna oneindige contrastverhouding en kunnen pixels los van elkaar worden voorzien van kleur en licht. Hierdoor is het ook mogelijk om een perfecte weergave van zwart op het scherm te creëren. Door de organische koolstofhoudende technologie zijn OLED-schermen ook aanzienlijk dunner dan andere LED-schermen, maar het maakt de monitoren ook kwetsbaar. Een OLED-scherm gaat gemiddeld maar half zo lang mee als een klassiek LCD-gebaseerd scherm en loopt een hoger risico op ingebrande spookbeelden, zoals de taakbalk op uw monitor of virtuele knoppen op uw smartdevice.
De organische koolstoftechnologie maakt OLED-schermen wel extreem responsive waardoor deze schermen een responstijd van 1 ms hebben om kleuren te veranderen. Ook het refresh rate van deze schermen ligt gemiddeld hoger.
Zeer geschikt voor:
✔ Photo editing
✔ Video design
✔ Presenteren
MicroLED is op dit moment een technologie die nog in opkomst is, maar die tekortkomingen in OLED moet gaan vervangen. MicroLED-schermen maken gebruik van halfgeleiders in plaats van koolstofhoudende organische componenten. Hierdoor hebben ze een levensduur die hoger zijn dan enige LED-technologie tot nu toe. Daarnaast zijn halfgeleiders burn-in proof. Het nadeel is dat de technologie op dit moment alleen werkt voor extreem grote schermen.
Bent u op zoek naar een nieuwe monitor en is duurzaamheid en beperkt stroomverbruik voor u een belangrijke factor? Dan komt u bijna altijd uit bij een monitor met LED backlight-technologie en een LCD-display. Voor echte duurzaamheid zijn deze monitoren ook uitgerust met een energiezuinige stand en verbruiken ze bij stand-by stand zo min mogelijk stroom.